Ηγέτης ή Διαχειριστής;


Μερικές παρατηρήσεις για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το Συνέδριο…
Ο Κυριάκος έχει πολιτικό ένστικτο. Καταλαβαίνει πολλά και μαθαίνει γρήγορα.
Η μεταστροφή του μέσα σε λίγες εβδομάδες, από το «δεν βιάζομαι» που είπε στην αρχή, στο «να φύγει η κυβέρνηση Τσίπρα το ταχύτερο», «έτσουξε» τους αντιπάλους του και αιφνιδίασε ευχάριστα τους φίλους του....

Όχι όλους τους φίλους του! Γιατί υπάρχουν και κάμποσοι «κολλημένοι». Αλλά δεν ξέρω πόσο «φίλοι» του είναι όσοι τον σπρώχνουν να «μη βιάζεται»…
Κι εδώ έχουμε ένα πρώτο μεγάλο πρόβλημα: Κάποιοι ασκούν πολιτική με βάση ορισμένα «πρέπει». Κάποιες γενικές – για την ακρίβεια γενικόλογες - «συνταγές».
Όπως για παράδειγμα, ότι ένα νέος ηγέτης «πρέπει» να δείχνει πως «δεν βιάζεται». Ή πως για να μην σε πουν «λαϊκιστή», οφείλεις όταν διαφωνείς με κάτι να προτείνεις κάτι διαφορετικό. Μια «εναλλακτική λύση», ας πούμε…
Αυτά καλά είναι, αλλά μόνο για εντελώς «κανονικές» συνθήκες.
Όταν όλα βαδίζουν «ομαλά», τέτοιες γενικές συνταγές είναι σωστές. Και απευθύνονται σε κάποιον που πάει να διαχειριστεί τα εύκολα. Την «κανονικότητα».
Αλλά εδώ στην Ελλάδα τίποτε δεν πάει καλά! Τίποτε δεν βαδίζει «ομαλά»! Δεν υπάρχει «κανονικότητα»! Η κανονικότητα δεν είναι «δεδομένο». «Ζητούμενο» είναι! Και πολύ μακρινό και φιλόδοξο «ζητούμενο»…
Σήμερα δεν χρειαζόμαστε «διαχειριστή κανονικότητας». Χρειαζόμαστε «ηγέτη» να μας βγάλει από την κρίση. Ηγέτη για την Παράταξη. Και ηγέτη για τη χώρα. Πάντως «ηγέτη»! Όχι «διαχειριστή»…
Για να εξηγούμαστε: Ο «ηγέτης» και ο «διαχειριστής» είναι πολύ διαφορετικά πράγματα…
Ασφαλώς, ο «ηγέτης» πρέπει να είναι, ανάμεσα σε πολλά άλλα, και καλός διαχειριστής. Αλλά αυτό δεν είναι το κύριο για τον ηγέτη. Στο κάτω-κάτω μπορεί να έχει άλλους διαχειριστές κάτω από τον ίδιο.
Ο «ηγέτης» πρέπει να έχει την συνολική εικόνα της κατεύθυνσης, να ξέρει που πάει το πράγμα, να έχει ξεκάθαρο μέσα του που θέλει να το στρέψει ο ίδιος, να βλέπει πιο μπροστά, να προλαμβάνει τα προβλήματα, να παίρνει αποφάσεις για να τα λύνει, αλλά πάντα να κοιτά πιο μπροστά από τους άλλους!
Να συγκρούεται εκεί που χρειάζεται, να είναι ενωτικός εκεί που πρέπει, και να ξέρει πότε οφείλει να συγκρούεται και πότε να ενώνει. Πότε να κρατά τις «ισορροπίες» και πότε να τις ανατρέπει για να χτίσει νέες ισορροπίες στη συνέχεια…
Ο «διαχειριστής» δεν οφείλει να κάνει τίποτε απ’ όλα αυτά. Πρέπει να κυνηγάει τη λεπτομέρεια, να είναι συγκεντρωμένος στο επιχειρησιακό σκέλος και να το φέρνει σε πέρας.
Ο «ηγέτης» δεν μπορεί – και δεν πρέπει - να είναι συγκεντρωμένος στο επιχειρησιακό σκέλος, γιατί έτσι δεν θα δει την ευρύτερη εικόνα, δεν θα μπορέσει να δει πιο μακριά, δεν θα μπορέσει να δει το «μετά», δεν θα μπορεί να προετοιμαστεί για την επόμενη φάση.
Ο «διαχειριστής», οφείλει να επικεντρώνεται στο συγκεκριμένο και στο χειροπιαστό. Γιατί χωρίς αυτό δεν μπορεί να ολοκληρώσει τη δουλειά που του ανατέθηκε.
Ο ηγέτης πρέπει να «παντρεύει» το συγκεκριμένο και το χειροπιαστό, με το οραματικό, αυτό που εμπνέει, δίνει κουράγιο στους δικούς του ανθρώπους: και στην «επίθεση» και στην «άμυνα». Κι όταν πρέπει να προχωρήσουν και να καταλάβουν καινούργιο «έδαφος». Κι όταν πρέπει να αντέξουν στην επίθεση των απέναντι και να κρατήσουν τις θέσεις τους «υπό πίεση»…
Ο διαχειριστής, σχεδιάζει πώς θα λύσει τα προβλήματα που έχει μπροστά του. Αυτός είναι ο «σχεδιασμός» του.
Ο ηγέτης πρέπει να σχεδιάζει τα επόμενα βήματα. Πώς θα αντιμετωπίσει επιτυχώς τα επόμενα προβλήματα, αφού λυθούν τα σημερινά. Πώς θα προχωρήσει από το «σήμερα» στο «αύριο»…
Το αύριο δεν απασχολεί τον διαχειριστή.
Το «αύριο» είναι το κύριο που απασχολεί τον ηγέτη.
Βασικό προσόν του διαχειριστή είναι ο ρεαλισμός.
Ενώ βασικό προσόν του ηγέτη είναι ο οραματισμός και η ικανότητα να σχεδιάζει (όχι το παρόν, αλλά) το μέλλον! Και η ικανότητά του να πείθει, όχι απλώς ότι μπορεί να αντεπεξέλθει στο παρόν, αλλά κυρίως να μεταβεί από το δύσκολο παρόν στο μέλλον.
Και οι δύο – και ο «διαχειριστής» και ο «ηγέτης» - οφείλουν να σχεδιάζουν και να παρακολουθούν στενά την υλοποίηση του σχεδιασμού τους. Να τον αναπροσαρμόζουν και να τον αναθεωρούν κάθε τόσο. Κι αυτό είναι το «επιτελικό» κομμάτι τις δουλειάς τους…
Αλλά είναι τελείως διαφορετικό πράγμα, το «επιτελικό σκέλος» του «διαχειριστή» από το «επιτελικό σκέλος» του ηγέτη.
Ο «διαχειριστής» βρίσκεται «αγκυρωμένος» σε ένα project που πρέπει να φέρει σήμερα.
Ο «ηγέτης» έχει στο μυαλό του πολλά και διαφορετικά projects, άλλα που τρέχουν σήμερα, άλλα που θα τρέξουν αύριο, κι όλα μαζί πρέπει να υπηρετούν ένα μακροχρόνιο στόχο, να τροφοδοτεί το ένα το άλλο, και να πείθουν όλα μαζί τους ανθρώπους που τα υπηρετούν, ότι μπορούν να γίνουν κι ότι αξίζουν τον κόπο οι θυσίες για να επιτευχθούν.
Ο «διαχειριστής» πρέπει να πιάνει «μια μπάλα τη φορά».
Ο «ηγέτης» πρέπει να έχει στον αέρα ταυτόχρονα «πολλές μπάλες», άλλες τις βλέπει καθαρά, άλλες τις βλέπει πιο θολά, άλλες απλώς τις φαντάζεται, και όλες πρέπει να τις ελέγχει χωρίς καμιά να πέσει κάτω…
Οι «διαχειριστές» κάνουν αυτά που μπορούν να γίνουν, αυτά που έχουν ξαναγίνει, πράγματα που, αν εφαρμόσεις σωστά τις «ρουτίνες» που υπάρχουν, μπορούν να πραγματοποιηθούν.
Οι «ηγέτες» κάνουν αυτά που δεν έχουν ξαναγίνει, αλλά πρέπει να γίνουν. Κι αυτά για τα οποία δεν υπάρχει «πεπατημένη». Κι αυτά για τα οποία πρέπει να ανοίξουν καινούργιοι δρόμοι. Οι ηγέτες – και μάλιστα σε περιόδους κρίσης – καταπιάνονται και με όσα μοιάζουν εκ των προτέρων «αδύνατα».
Και κάτι τελευταίο: Σε περιόδους ομαλές, οι δημοκρατίες αναδεικνύουν «διαχειριστές» μάλλον, παρά ηγέτες. Και οι «διαχειριστές» είναι συνήθως μίας χρήσεως (ή περιορισμένων χρήσεων). Η σωστή διαχείριση επιβάλει τακτική «εναλλαγή» στο τιμόνι.
Αντίθετα σε περιόδους κρίσεων, οι δημοκρατίες υποχρεούνται να αναδείξουν αληθινούς ηγέτες, όχι απλούς «διαχειριστές». Και οι ηγέτες πρέπει να βρίσκονται στο τιμόνι μέχρι να βγάλουν τη χώρα από την κρίση.
Ο διαχειριστής σέρνει το κάρο σε δρόμο που υπάρχει. Ο ηγέτης σε περιόδους κρίσης, καλείται να ανοίξει καινούργιους δρόμους. Χωρίς να είναι πάντα βέβαιος ότι οδηγούν κάπου.
Γιατί τα λέω όλα αυτά;
Γιατί ο Κυριάκος ξεκίνησε υποσχόμενος ότι μπορεί να γίνει πολύ καλός «διαχειριστής». Και στην πορεία κατάλαβε (και μάλλον το κατάλαβε πολύ γρήγορα), ότι δεν χρειάζεται απλώς να γίνει καλός «διαχειριστής». Οφείλει να μετατραπεί σε αληθινό ηγέτη.
Ο «διαχειριστής» ασφαλώς δεν βιάζεται να αναλάβει ένα διαλυμένο κράτος.
Ο ηγέτης, αντίθετα – επειδή ακριβώς είναι ηγέτης κι όχι απλώς «διαχειριστής» - οφείλει να διώξει το ταχύτερο αυτούς που διαλύουν τη χώρα, και να αναλάβει να τη σώσει.
Ο Κυριάκος άρχισε να γίνεται ηγέτης, όταν κατάλαβε πως ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας αγωνιά πότε θα φύγει ο Τσίπρας.
Καταλαβαίνει πως όσο μένει η κυβέρνηση Τσίπρα συμβαίνουν τρία πράγματα: Πρώτον μεγαλώνει ο λογαριασμός. Δεύτερο στήνει ένα δικό του αυταρχικό καθεστώς που φαλκιδεύει τη δημοκρατία και καθιστά δύσκολη την ομαλή «εναλλαγή» κυβερνήσεων. Και τρίτο, σπρώχνει τη χώρα στα περιθώρια της Ευρώπης ίσως και εκτός ευρώ.
Αυτό το κομμάτι της κοινωνίας, ψάχνει εναγωνίως «ηγέτη»! Κι αν ο Κυριάκος συνέχιζε να το παίζει «δεν βιάζομαι», θα απέστρεφαν το πρόσωπό τους από αυτόν, εκείνοι ακριβώς τους οποίους οφείλει κατά προτεραιότητα να εκπροσωπήσει το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης σε περιόδους κρίσης.
Γι’ αυτό επιμέναμε από εδώ, ότι πρέπει να πει στην κυβέρνηση: Φύγετε!
Και το είπε…

Αν δεν το έλεγε – αν επέμενε να το παίζει «διαχειριστής» αντί για ηγέτη που αναζητά η κοινωνία – θα γινόταν «εκτός τόπου και χρόνου».
Irrelevant όπως λένε οι αγγλοσάξονες.
Ευτυχώς το κατάλαβε…
Αλλά δεν αρκεί να το καταλάβει. Πρέπει να το υπηρετεί και σε όλες του τις λεπτομέρειες.
Για παράδειγμα, ο πραγματικά πολύ συμπαθής Κώστας Χατζηδάκις, ήταν προχθές εκτός τόπου και χρόνου….
Κεντρικό σημείο στην προχθεσινή ομιλία του, ο ισχυρισμός ότι «η κοινωνία αναζητά σήμερα το συγκεκριμένο».
Αν το πιστεύει αυτό πραγματικά… αχαχούχα και γεια χαρά!
Να ζήσουμε να σας θυμόμαστε…
Η κοινωνία – ή για την ακρίβεια, το κομμάτι εκείνο της κοινωνίας που μπορεί να αποτελέσει την «κρίσιμη μάζα» φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων – αναζητά σήμερα τρία πράγματα:
- Μεταρρυθμίσεις που χτυπάνε τον κρατισμό...
- Στρατηγική σταδιακής μείωσης των φόρων (χωρίς να δημιουργούνται ελλείμματα και πάλι)
- Και αίσθημα ασφάλειας για τον πολίτη.
Και τα τρία μαζί! Όχι ένα ή κάποια από τα τρία…
Γίνονται αυτά;
Γίνονται! Η προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά απέδειξε ότι γίνονται. Πολλά τα ξεκίνησε. Κάποια τα έκανε. Όλα τα άρχισε. Πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα…
Σε αυτό το δρόμο πρέπει να επιστρέψουμε. Αυτό θέλει να ακούσει η κοινωνία. Κι αυτό θα το καταλάβει και θα πειστεί.
Αν θελήσετε να τα κάνετε «πιο συγκεκριμένα», καλή τύχη. Αλλά δεν θα καταλάβουν πολλοί και πολλά…
Και εν πάση περιπτώσει, τα 25 πρώτα σημεία του προγράμματος δεν λένε τίποτε, δεν πείθουν κανένα, ορισμένα είναι και εντελώς ακαταλαβίστικα για τον πολύ κόσμο.
Μη ξεχνάτε, ότι ένα κόμμα βγάζει το βασικό του «πρόγραμμα» για να πείσει τον κόσμο. Αυτούς δηλαδή που ψηφίζουν.
Για παράδειγμα, μια από αυτές τις 25 προτάσεις, για την «καινοτομία» πιο συγκεκριμένα, το Πρόγραμμα YOZMA έχει εφαρμοστεί στο Ισραήλ, εδώ και 15 χρόνια περίπου, κι έχει κάνει θαύματα. Αλλά προσοχή: στο Ισραήλ! Όπου υπάρχει πολύ σημαντική βιομηχανία τεχνολογιών αιχμής (και στρατιωτικού – εξοπλιστικού προσανατολισμού), υπάρχουν άλλου είδους Πανεπιστήμια, άλλου είδους έρευνα και εντελώς διαφορετικό κράτος.
Στην Ελλάδα σήμερα, αυτό μόνο περιθωριακά, πειραματικά και πιλοτικά μπορεί να δοκιμαστεί. Με ελάχιστες προσδοκίες στα πρώτα βήματα…
Είναι σαν να δίνετε μια φόρμουλα-1 που μπορεί να κερδίσει αγώνες ταχύτητας, να την οδηγήσει ένα παιδί που τώρα μόλις μαθαίνει να οδηγεί, τώρα για πρώτη φορά κάθισε πίσω από τιμόνι…
Ναι, η φόρμουλα-1 είναι σπουδαίο «εργαλείο». Όμως, στα χέρια του παιδιού, και μέχρι να ξεστραβωθεί, είναι άχρηστη! Μη πω πως είναι και «επικίνδυνη».
Αυτό θα σας το έλεγε οποιοσδήποτε «ειδικός» του ζητούσατε να σχολιάσει το Πρόγραμμα. Ο πολύς κόσμος στον οποίο οφείλετε κυρίως να απευθυνθείτε δεν θα σας το πει. Γιατί απλά δεν καταλαβαίνει. Δεν είναι στις προτεραιότητές του. Μεταξύ μας, ούτε και στις προτεραιότητες της χώρας είναι.
Εδώ ο κόσμος χάνεται και το YOSMA… «χτενίζεται»!
Αν τέτοιες προτάσεις περιλαμβάνει το νέο Πρόγραμμα που το έφτιαξαν διάφοροι «τεχνοκράτες», αφήστε το παιδιά. Μπερδέψατε τα σώβρακα με τις γραβάτες…
Με τέτοια δεν θα πείσετε τον κόσμο πως η Νέα Δημοκρατία είναι η «εναλλακτική λύση». Μάλλον θα την περιθωριοποιήσετε…
Με τέτοια, δεν θα πείσετε τον κόσμο πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο ηγέτης που αναζητά με αγωνία μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Μάλλον κακό θα του κάνετε…
Αν με τέτοιες προτάσεις πάτε να χτυπήσετε τον Λαϊκισμό, αφήστε το καλύτερα. Δεν τον χτυπάτε! Τον δυναμώνετε χωρίς να το θέλετε…
Επιστρέψτε στα βασικά – μεταρρυθμίσεις, μείωση φόρων, ασφάλεια - που έχει ανάγκη ο κόσμος να πιστέψει, για να αλλάξει ο τόπος.
Με τον κόσμο θα αλλάξετε τον τόπο. Όχι με προτάσεις εκτός τόπου και χρόνου.
Πολιτική σημαίνει να εκπροσωπείτε τον κόσμο, να τον εμπνέεται, να τον κάνετε να δει πράγματα που δεν έβλεπε, να τον πείσετε να στηρίξει ο ίδιος τη σωτηρία του. Εκεί δουλέψτε. Κι έχει πολύ δουλειά.
Οι φιλελεύθεροι λυτρώνουν την κοινωνία. Δεν υπηρετούν την «πολιτική ορθότητα». Δεν αποθεώνουν τους τεχνοκράτες. Δεν υποκύπτουν στους γραφειοκράτες. Δεν μπερδεύουν τα σώβρακα με τις γραβάτες…
Οι φιλελεύθεροι αναδεικνύουν ηγέτες. Βοηθήστε τον Κυριάκο να γίνει ηγέτης. Εκείνος έδειξε ότι το θέλει και το μπορεί.
Μη τον τραβάτε πίσω…