Τα επόμενα βήματα για την επίλυση του
προσφυγικού ζητήματος που απειλεί πλέον την ίδια την υπόσταση της Ε.Ε.
ανακοίνωσαν οι 28 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, μετά από μια μαραθώνια
συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες....
Οι «28» αποφάσισαν
να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της 8ης
Οκτωβρίου, για να ενισχύσουν την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.
με τη συνεργασία της Frontex και της Europol, παρέχοντας παράλληλα
βοήθεια τόσο στις χώρες της Ε.Ε. που δέχονται μεγάλο αριθμό αιτούντων
άσυλο, όπως η Ελλάδα, όσο στις τρίτες χώρες που υποδέχονται τα
περισσότερα ρεύματα προσφύγων, όπως την Τουρκία, τον Λίβανο και την
Ιορδανία, ώστε η ταυτοποίηση των προσφύγων να γίνεται εκτός της Ε.Ε.
"Hot spots" μέχρι το τέλος Νοεμβρίου
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την άτυπη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τουσκ επισήμανε πως ο σκοπός της Συνόδου ήταν να συζητήσουν για τη φύση του προβλήματος και να αναζητήσουμε τις λύσεις τις επόμενες τρεις εβδομάδες. «Εκατομμύρια πρόσφυγες μόνο από τη Συρία, για να μην αναφερθούμε στην Ερυθραία, το Αφγανιστάν και άλλες περιοχές προσπαθούν να έρθουν στην Ε.Ε. Το χάος στα εξωτερικά σύνορα πρέπει να τελειώσει, είναι άδικο να ρίξουμε όλη την ευθύνη στην Ελλάδα ή την Ιταλία, απαιτείται συνεργασία». Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπογράμμισε πως μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου θα έχουμε τεθεί σε λειτουργία τα hot spots για την ταυτοποίηση των προσφύγων και των μεταναστών. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Τουσκ, οι «28» είχαν μια πρώτη συζήτηση σχετικά με μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για τη διαχείριση των συνόρων, υπογραμμίζοντας παρά ταύτα πως πρόκειται για ένα αμφιλεγόμενο θέμα.
Η Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε πως οι «28» δεν αναφέρθηκαν στο ζήτημα της μετεγκατάστασης 120.000 προσφύγων, αλλά στο πως θα προσφέρουν περισσότερη βοήθεια στις τρίτες χώρες που υποδέχονται τα περισσότερα ρεύματα προσφύγων, όπως την Τουρκία, την Ιορδανία, αλλά και χώρες των Βαλκανίων που δεν ανήκουν στην Ε.Ε. «Η Ε.Ε. δεν μπορεί να διασφαλίσει την ασφάλεια των εξωτερικών της συνόρων χωρίς να συνεργαστεί με τρίτες χώρες, όπως η Τουρκία», δήλωσε χαρακτηριστικά η Καγκελάριος Μέρκελ.
Οι διαφωνίες ανάμεσα στα κράτη-μέλη αναφορικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης και τον έλεγχο των ανθρώπων που ζητούν άσυλο στην Ε.Ε. ήταν σημαντικές, με την Ελλάδα να δέχεται σφοδρή κριτική από αρκετές πλευρές για την «αδυναμία» της να εγγυηθεί την ασφάλεια των ευρωπαϊκών συνόρων. Η Γερμανία, η Αυστρία, η Σλοβενία και Κροατία άσκησαν μεγάλη πίεση για αυστηρότερους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., ενώ ο Πρόεδρος της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος κατηγόρησε νωρίτερα την Ελλάδα, υπογραμμίζοντας πως αν η χώρα δεν μπορεί να ελέγξει τα σύνορα της, τότε θα πρέπει να αναλάβουν αυτό το έργο άλλες χώρες της Ε.Ε., δήλωσε πως δεν υπήρξε καμία απόφαση σχετικά με αυτήν την πρόταση.
Η Γαλλία και η Ιταλία ζήτησαν περισσότερες ενέργειες από την Ε.Ε. με τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι να υπογραμμίζει πως η πραγματικότητα απαιτεί περισσότερη δράση , ενώ ο Πρόεδρος Ολάντ έθεσε επίσης ζήτημα φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων, καθώς και δημιουργίας hot spots σε τρίτες χώρες, κάτι που θα γίνει μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου του 2015, όπου θα πρέπει να γίνεται η καταγραφή των προσφύγων «ώστε να γνωρίζουμε εάν δικαιούνται άσυλο ή όχι».
Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσφύγει εναντίον 19 χωρών μελών, καθώς σύμφωνα με το εκτελεστικό όργανο της Ε.Ε. δεν τηρούν το κοινό ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο για το άσυλο. Ήδη εκκρεμούν κι άλλες αντίστοιχες προσφυγές κατά κρατών μελών με το αιτιολογικό της «παραβίασης των θεμελιωδών Ευρωπαϊκών Συνθηκών». Η Κομισιόν έχει τη στήριξη και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος υπογράμμισε πως η Ε.Ε. βρίσκεται ενώπιον μιας έκτακτης κατάστασης και συνεπώς απαιτείται η λήψη έκτακτων μέτρων.
Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης
Την ίδια στιγμή σχεδόν όλα τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. με εξαίρεση την Ολλανδία, περιέκοψαν δραστικά, είτε κατήργησαν την οικονομική ενίσχυση του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης του ΟΗΕ, με αποτέλεσμα το περασμένο έτος ο ΟΗΕ να αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες εκατομμυρίων προσφύγων από τη Συρία που διαβιούν στην Τουρκία, τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Αίγυπτο. Η Ελλάδα, η Αυστρία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Πορτογαλία και η Σλοβακία περιέκοψαν κατά 100% τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα του ΟΗΕ το 2015, ενώ η Σουηδία κατά 95%, η Λιθουανία κατά 69,5% και το Βέλγιο κατά 57,5%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη σύσταση ενός ταμείου 1 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες από τη Συρία, υπογραμμίζοντας πως τα 500 εκ. θα βρεθούν από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ τα υπόλοιπα θα πρέπει να καταβληθούν από τα κράτη – μέλη. Μέχρι στιγμής, μόνο η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν δηλώσει πως θα συνεισφέρουν σε αυτό το ταμείο μέχρι το τέλος του χρόνου.
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε την άτυπη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τουσκ επισήμανε πως ο σκοπός της Συνόδου ήταν να συζητήσουν για τη φύση του προβλήματος και να αναζητήσουμε τις λύσεις τις επόμενες τρεις εβδομάδες. «Εκατομμύρια πρόσφυγες μόνο από τη Συρία, για να μην αναφερθούμε στην Ερυθραία, το Αφγανιστάν και άλλες περιοχές προσπαθούν να έρθουν στην Ε.Ε. Το χάος στα εξωτερικά σύνορα πρέπει να τελειώσει, είναι άδικο να ρίξουμε όλη την ευθύνη στην Ελλάδα ή την Ιταλία, απαιτείται συνεργασία». Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπογράμμισε πως μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου θα έχουμε τεθεί σε λειτουργία τα hot spots για την ταυτοποίηση των προσφύγων και των μεταναστών. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Τουσκ, οι «28» είχαν μια πρώτη συζήτηση σχετικά με μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για τη διαχείριση των συνόρων, υπογραμμίζοντας παρά ταύτα πως πρόκειται για ένα αμφιλεγόμενο θέμα.
Η Καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε πως οι «28» δεν αναφέρθηκαν στο ζήτημα της μετεγκατάστασης 120.000 προσφύγων, αλλά στο πως θα προσφέρουν περισσότερη βοήθεια στις τρίτες χώρες που υποδέχονται τα περισσότερα ρεύματα προσφύγων, όπως την Τουρκία, την Ιορδανία, αλλά και χώρες των Βαλκανίων που δεν ανήκουν στην Ε.Ε. «Η Ε.Ε. δεν μπορεί να διασφαλίσει την ασφάλεια των εξωτερικών της συνόρων χωρίς να συνεργαστεί με τρίτες χώρες, όπως η Τουρκία», δήλωσε χαρακτηριστικά η Καγκελάριος Μέρκελ.
Οι διαφωνίες ανάμεσα στα κράτη-μέλη αναφορικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης και τον έλεγχο των ανθρώπων που ζητούν άσυλο στην Ε.Ε. ήταν σημαντικές, με την Ελλάδα να δέχεται σφοδρή κριτική από αρκετές πλευρές για την «αδυναμία» της να εγγυηθεί την ασφάλεια των ευρωπαϊκών συνόρων. Η Γερμανία, η Αυστρία, η Σλοβενία και Κροατία άσκησαν μεγάλη πίεση για αυστηρότερους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., ενώ ο Πρόεδρος της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος κατηγόρησε νωρίτερα την Ελλάδα, υπογραμμίζοντας πως αν η χώρα δεν μπορεί να ελέγξει τα σύνορα της, τότε θα πρέπει να αναλάβουν αυτό το έργο άλλες χώρες της Ε.Ε., δήλωσε πως δεν υπήρξε καμία απόφαση σχετικά με αυτήν την πρόταση.
Η Γαλλία και η Ιταλία ζήτησαν περισσότερες ενέργειες από την Ε.Ε. με τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι να υπογραμμίζει πως η πραγματικότητα απαιτεί περισσότερη δράση , ενώ ο Πρόεδρος Ολάντ έθεσε επίσης ζήτημα φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων, καθώς και δημιουργίας hot spots σε τρίτες χώρες, κάτι που θα γίνει μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου του 2015, όπου θα πρέπει να γίνεται η καταγραφή των προσφύγων «ώστε να γνωρίζουμε εάν δικαιούνται άσυλο ή όχι».
Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσφύγει εναντίον 19 χωρών μελών, καθώς σύμφωνα με το εκτελεστικό όργανο της Ε.Ε. δεν τηρούν το κοινό ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο για το άσυλο. Ήδη εκκρεμούν κι άλλες αντίστοιχες προσφυγές κατά κρατών μελών με το αιτιολογικό της «παραβίασης των θεμελιωδών Ευρωπαϊκών Συνθηκών». Η Κομισιόν έχει τη στήριξη και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος υπογράμμισε πως η Ε.Ε. βρίσκεται ενώπιον μιας έκτακτης κατάστασης και συνεπώς απαιτείται η λήψη έκτακτων μέτρων.
Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης
Την ίδια στιγμή σχεδόν όλα τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. με εξαίρεση την Ολλανδία, περιέκοψαν δραστικά, είτε κατήργησαν την οικονομική ενίσχυση του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης του ΟΗΕ, με αποτέλεσμα το περασμένο έτος ο ΟΗΕ να αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες εκατομμυρίων προσφύγων από τη Συρία που διαβιούν στην Τουρκία, τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Αίγυπτο. Η Ελλάδα, η Αυστρία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Πορτογαλία και η Σλοβακία περιέκοψαν κατά 100% τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα του ΟΗΕ το 2015, ενώ η Σουηδία κατά 95%, η Λιθουανία κατά 69,5% και το Βέλγιο κατά 57,5%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη σύσταση ενός ταμείου 1 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες από τη Συρία, υπογραμμίζοντας πως τα 500 εκ. θα βρεθούν από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ τα υπόλοιπα θα πρέπει να καταβληθούν από τα κράτη – μέλη. Μέχρι στιγμής, μόνο η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν δηλώσει πως θα συνεισφέρουν σε αυτό το ταμείο μέχρι το τέλος του χρόνου.
